Βυζαντινό Κάστρο Υπάτης

Η Υπάτη οχυρώθηκε για πρώτη φορά τους ύστερους - κλασσικούς πρώιμους ελληνιστικούς χρόνους. Τμήματα αυτής της οχύρωσης έχουν ανευρεθεί σε πολλά σημεία γύρω από το Κάστρο και τον σύγχρονο οικισμό. Η οχύρωση ανανεώθηκε την παλαιοχριστιανική εποχή από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό (527-565 μ.Χ.). Το 869 η Υπάτη αναφέρεται σε εκκλησιαστική σύνοδο για πρώτη φορά με το όνομα Νέα Πάτρα μαζί με τη Λαμία, που ονομαζόταν τότε Ζητούνι. Το 1393 καταλήφθηκε από τους Τούρκους, που είχαν επικεφαλής το Σουλτάνο Βαγιαζήτ. Την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας ονομαζόταν Πατρατζίκι (μικρή Πάτρα) και αποτελούσε έδρα ιδιαίτερης επαρχίας.

Αρκετά κατάλοιπα του πανίσχυρου αυτού κάστρου, οχυρωμένου δυνατά και από τη φύση, σώζονται σήμερα. Χαρακτηριστικό είναι το ερείπιο ενός στρογγυλού πύργου, η χρονολόγηση του οποίου αμφισβητείται – είναι άγνωστο δηλαδή- εάν το κατασκεύασαν Έλληνες, Φράγκοι ή Καταλανοί.