Ιστορία και Πολιτισμός

Η πόλη της Λαμίας  βρίσκεται στις πλαγιές του όρους Όθρυς, αμφιθεατρικά χτισμένη μεταξύ δύο λόφων, του Κάστρου (ανατολικά) και του Αγίου Λουκά (δυτικά) αλλά και κοντά στον Σπερχειό. Μέσω της Λαμίας διέρχεται ο αυτοκινητόδρομος Α1, ο οποίος ενώνει την Αθήνα με τη Θεσσαλονίκη.

Εικόνα
Εικόνα

Με το πρόγραμμα «Καλλικράτης», που συστάθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2011, η Λαμία συνενώθηκε με τους προϋπάρχοντες Δήμους Γοργοποτάμου, Λειανοκλαδίου, Υπάτης και την κοινότητα της Παύλιανης, και παρέμεινε έδρα του διευρυμένου πλέον Δήμου Λαμιέων. 

Κατά τη μυθολογία, η Λαμία χτίστηκε από τον Λάμο, τον γιο του Ηρακλή και Ομφάλης.

Μια άλλη εκδοχή είναι ότι χτίστηκε απ' τη Λαμία, τη Βασίλισσα των Τραχινίων, θυγατέρα του Ποσειδώνα.

Η λέξη «Λαμία» ετυμολογικά συγγενεύει με το «λαιμός» ή «λάμος», που σημαίνει χάσμα, βάραθρο ή και αχόρταγος, λαίμαργος. Γνωστό πως μέσα από την πόλη περνούσε μεγάλο και βαθύ ρέμα. Στη βορειανατολική πλευρά της Πλατείας Λαού, σε ανασκαφές για ανοικοδομήσεις αποκαλύφθηκε ένα βαθύ φαράγγι με τρεχούμενο νερό. Άλλωστε, και τα πλατάνια της είναι αδιάψευστοι μάρτυρες. Δεν αποκλείεται, λοιπόν, η Λαμία να ονομάστηκε έτσι από τούτο το ρέμα και τις πολλές της λάμιες (μυθικά πλάσματα), που σύμφωνα με τους θρύλους ζούσαν εκείνα τα χρόνια στην πυκνή της βλάστηση.

Η ιστορικο-αρχαιολογική έρευνα στο απώτερο παρελθόν αναδεικνύει τη μακρά ιστορία της Λαμίας και άλλων περιοχών του Δήμου ως πόλεις με ιδιαίτερο διοικητικό ή εμπορικό και επικοινωνιακό ρόλο (Αμφικτυονίες/πέρασμα Θερμοπυλών στα αρχαία χρόνια - Κέντρο Εμπορίου στο Βυζάντιο και την οθωμανική περίοδο). Η ιστορική διερεύνηση της εξέλιξης του Δήμου και της πόλης αποδεικνύει, ότι η Λαμία ήταν ανέκαθεν ένα περιφερειακό κέντρο με σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του ελληνικού χώρου.

Επίσης, κατείχε ανέκαθεν σημαντικό ρόλο στη διοίκηση της περιοχής και συγκέντρωνε στον αστικό ιστό της το εμπόριο, τη μεταποίηση και επαγγέλματα, που χαρακτηρίζουν την αστική ανάπτυξη και εξέλιξη.

Με νεότερη διοικητική αναμόρφωση μετά το 1960, διασπάται ο Νομός Φθιώτιδας και Φωκίδας και η Λαμία ορίζεται πρωτεύουσα του Νομού Φθιώτιδας, ενώ η Άμφισσα ορίζεται ως πρωτεύουσα του Νομού Φωκίδας.

Την περίοδο 1960-1980, η περιοχή της Λαμίας γίνεται πόλος αποκεντρωτικών πολιτικών (Ίδρυση Βιομηχανικής Περιοχής Λαμίας) και με τις αυτοδιοικητικές και περιφερειακές μεταρρυθμίσεις της δεκαετίας του 1980, η πόλη γίνεται Περιφερειακό Κέντρο, αφού ορίζεται ως η έδρα της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και υποστηρίζεται από τις αντίστοιχες υποδομές στον τομέα των υπηρεσιών.