Μετά την Απελευθέρωση

Μετά την απελευθέρωση του Ελληνικού Έθνους, δημιουργήθηκε ο Δήμος Υπάτης με Νόμο της 10ης Ιανουαρίου 1834, με πρώτο Δήμαρχο τον Γεώργιο Χατζηχρίστου. Με Νόμο της 14ης Φεβρουαρίου 1912, καταργήθηκε ο Δήμος και η Υπάτη έγινε Κοινότητα.

Στην περίοδο της ληστοκρατίας, που ακολούθησε την απελευθέρωση της Ελλάδας, στην περιοχή έδρασαν αρκετοί ληστές, εκμεταλλευόμενοι τα απόκρημνα όρη και το δασώδες της περιοχής. Γνωστοί ληστές ήταν οι: Κόκκινος, Γιαταγάνας, Σταμέλλος ή Στραβοτσάουλος, Κάντζος, Θοδωρής, Ραφτογιώργος, Τσουλής, Παπακυριτσόπουλος κ.α., οι περισσότεροι από τους οποίους συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν με λαιμητόμο στη θέση "Μοιρά" της Υπάτης. 

Όταν, κατά τον ατυχή πόλεμο του 1897, οι Τούρκοι έφτασαν στο Δομοκό, η Υπάτη εγκαταλείφθηκε από τους κατοίκους της, οι οποίοι κατέφυγαν στα ορεινά χωριά Καστανιά, Σμόκοβο, Νεοχώρι, Χομίργιαννη κ.α. 

Η πόλη και κατά τους μετέπειτα εθνικούς αγώνες εκπροσωπήθηκε επάξια από τα τέκνα της, αρκετά από τα οποία θυσιάστηκαν στο βωμό της ελευθερίας ( Παπακυριαζής Ιωάννης, Παπαρρόδου Ιωάννης κ.α.) Από το 1891-1922 η Υπάτη έδωσε στην πατρίδα την πληθωρική προσωπικότητα του Εθνάποστολου και ποιητή Σπύρου Ματσούκα. Ο ποιητής-πολεμιστής, πυρπολούμενος από την αγάπη για την πατρίδα με το < ταγάρι > στον ώμο κάνει πλήθος εράνων. Η παρουσία του στα πεδία των μαχών ήταν πηγή αισιοδοξίας και υπόσχεση νίκης . Ο λευκός σταυρός, η πυροβολαρχία της Νέας Γενεάς, η προικοδότηση των ορφανών θυγατέρων του πολέμου είναι έργα του.

Η Υπάτη λόγω της θέσης της γίνεται σημαντικό στρατιωτικό κέντρο, ενώ κατά τις πρώτες εξεγέρσεις κατά του Όθωνα για την απόκτηση Συντάγματος, καταστράφηκε η μεγαλύτερη ελληνική βιβλιοθήκη της περιοχής, που στεγαζόταν στο σπίτι του Δημητρίου Αινιάνα, βουλευτή Φθιώτιδας, αντίπαλο του Όθωνα. Όμως οι αγώνες της για την πατρίδα δεν έχουν τελειωμό. Από παλιά ήθελε <πολλή δουλειά για το γύρισμα του ήλιου και για την άνοιξη>. Και η Υπάτη έδινε πάντα το ιστορικό της παρόν και αποτέλειωνε με το αίμα των παιδιών της τις μισοτελειωμένες σελίδες της Ελληνικής Ιστορίας. Στον άτυχο πόλεμο με τους Τούρκους στα 1897, στους Βαλκανικούς πολέμους, στην εξόρμηση της φυλής στην Μικρασία και στο Αλβανικό μέτωπο τα παιδιά της Υπάτης βρίσκονται στις πρώτες γραμμές, εκεί όπου και δοκιμάζεται η φιλοπατρία όλων μας.

Πολύ χαρακτηριστικά για τη φιλοπατρία των Υπαταίων γράφει ο Σπύρος Ματσούκας:

"Όλα τα τάγματα τα Ευζωνικά απ' την Υπάτη βγήκαν. Όποιος κρατάει στα χέρια του το τσαπί και το άροτρο, ξέρει να κρατάει το όπλο το εκδικητικό. Σε κανένα λόχο, σε κανένα τάγμα δεν υπάρχει κανένας λιποτάχτης, ούτε φυγόστρατος, ούτε δειλός Υπαταίος. Γονατίζω με ευλάβεια και συγκίνηση κι εγώ και καίω την καρδιά μου για λαμπάδα και την ψυχή μου για θυμίαμα, για όλα τα παλικάρια μας που πέσανε για τη σημαία τη γαλήνη."

Κατά τους πολέμους της περιόδου 1912-1949, η περιοχή ανέδειξε σπουδαίους αξιωματικούς, που έγραψαν ιστορία στο Ελληνικό στράτευμα.