Γ.Α.Κ.-Αρχεία Ν. Φθιώτιδας

Το «Τοπικόν Ιστορικόν Αρχείον Λαμίας» - αρχική ονομασία των Αρχείων Ν. Φθιώτιδας - ιδρύθηκε το 1973 με Βασιλικό Διάταγμα (ΦΕΚ 92/Α’/20-04-1973). Το Ιστορικό Αρχείο υπαγόταν στο Υπουργείο Πολιτισμού και Επιστημών και ήταν άμεσα εξαρτημένο από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους σαν αποκεντρωμένη Υπηρεσία του.

Στο Αρχείο σύμφωνα με την ιδρυτική πράξη, θα μεταβιβάζονταν όλα τα ιστορικά έγγραφα και διάφορα κειμήλια που φυλάσσονταν στην περιοχή της Φθιώτιδας καθώς και διάφορα αρχεία που θα παραχωρούνταν από Δημόσιες, Εκκλησιαστικές ή Δημοτικές και Κοινοτικές Αρχές ή από ιδιώτες, και θα είχαν σχέση με την ιστορία της Λαμίας αλλά και ολόκληρου του Νομού.

Με τη γενική αναδιοργάνωση των κρατικών αρχειακών υπηρεσιών και την ενεργοποίηση του Ν. 1946/91  (ΦΕΚ 69/Α’/14-05-1991) "Γενικά Αρχεία του Κράτους (Γ.Α.Κ.) και άλλες διατάξεις", το «Τοπικόν Ιστορικόν Αρχείον Λαμίας» μετονομάζεται σε «Γ.Α.Κ. – Αρχεία Νομού Φθιώτιδας» και αποτελεί πλέον αυτoτελή δημόσια υπηρεσία υπαγόμενη απευθείας στον Υπουργό Παιδείας.

Tα Γ.Α.Κ. - Αρχεία Ν. Φθιώτιδας στεγάζονται στο κτήριο της οδού Αινιάνων 6, στο κέντρο της Λαμίας, στο οποίο στεγάζονται επίσης η "Τράκειος" Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Λαμίας, η Δημοτική Πινακοθήκη "Αλέκος Κοντόπουλος" και η Αίθουσα Συνεδριάσεων Δημοτικού Συμβουλίου.

Τα «Γ.Α.Κ. – Αρχεία Ν. Φθιώτιδας» δραστηριοποιούνται σε ερευνητικούς και πολιτιστικούς τομείς. Διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε θέματα της ιστορικής έρευνας, της πολιτιστικής δράσης, της διοικητικής πληροφόρησης και της εξυπηρέτησης του πολίτη. Ειδικότερα:

• Επισημαίνουν, διασώζουν, καταγράφουν, ταξινομούν και καταλογογραφούν αρχεία δημόσια και ιδιωτικά, έγγραφα και χειρόγραφα, τα οποία σχετίζονται με τη διοικητική - οικονομική και κοινωνική ζωή του τόπου.
• Εξυπηρετούν ιδιώτες - ερευνητές που αναζητούν στοιχεία για την τοπική ιστορία, αλλά και υπηρεσίες που αναζητούν δημόσια έγγραφα παλαιότερων ετών.
• Προσπαθούν να συντηρήσουν και να διασώσουν σπάνια και πολύτιμα για την ιστορία του τόπου τεκμήρια.
• Διαμορφώνουν συνθήκες κατάλληλες για να τονωθεί και να αναπτυχθεί η ιστορική έρευνα για το νομό μας με βάση το αρχειακό υλικό.
• Παρέχουν πληροφορίες και διαμορφώνουν συνθήκες συμμετοχής των Φθιωτών σε διοργανώσεις ιστορικού ενδιαφέροντος (δημοσιεύσεις στον τοπικό τύπο, διαλέξεις, ραδιοφωνικές εκπομπές, συνέδρια, ημερίδες, εκθέσεις αρχειακού υλικού).
• Εμπλουτίζουν το αρχειακό υλικό με αγορά ή αποδοχή δωρεάς αρχειακού υλικού από ιδιώτες.
• Συνεργάζονται με τοπικούς, πολιτιστικούς και εκπαιδευτικούς φορείς για την οργάνωση εκδηλώσεων και εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

Τα αρχεία που φυλάσσονται στα Γ.Α.Κ.- Αρχεία Ν. Φθιώτιδας καλύπτουν χρονικά την περίοδο από το 1835 έως και σήμερα.

Ενδεικτικά, στην υπηρεσία μας φυλάσσονται (αναφέρονται οι ακραίες χρονολογίες):

• Συμβολαιογραφικά αρχεία Λαμίας, Ελάτειας, Στυλίδας (ετών 1835-1960)
• Δικαστικά αρχεία – Πρωτοδικείο Λαμίας, Ειρηνοδικεία Ελάτειας & Δρυμίας, κ.α. (ετών 1835-σήμερα)
• Εκπαιδευτικά αρχεία σχολικών μονάδων  πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (1857-1944)
• Δημοτικά αρχεία οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης – Δήμοι & κοινότητες (1849-1970)
• Διοικητικά αρχεία  Νομαρχίας και δημόσιων υπηρεσιών (1936-σήμερα)
• Αρχείο Υποθηκοφυλακείου Λαμίας (1837-1943)
• Συλλογές Εφήμερου Υλικού - προσκλήσεις, προγράμματα, αφίσες, ημερολόγια, κ.α.
• Ιδιωτικά Αρχεία  - Γ. Πλατή, Κ. Λιάσκα, Λ. Κηλαηδόνη, Ε. Δημητρίου  
• Τοπικός Τύπος - Εφημερίδες και Περιοδικά  (ετών 1861-σήμερα)

Βασικό μέλημα των αρχείων ήταν και είναι η αναζήτηση αρχείων και συλλογών, σημαντικών για τη τοπική ιστορία, η ύπαρξη των οποίων δεν είναι γνωστή ή θεωρείται ότι έχουν καταστραφεί.

Στα Γ.Α.Κ. - Αρχεία Νομού Φθιώτιδας λειτουργεί βιβλιοθήκη, υποστηρικτικά στις δραστηριότητες των Αρχείων και στις έρευνες των χρηστών-ερευνητών που συμβουλεύονται το αρχειακό υλικό το οποίο φυλάσσεται στα Γ.Α.Κ. Φθιώτιδας.

Τα Γ.Α.Κ. Φθιώτιδας κάθε χρόνο εμπλουτίζουν με αγορές και μικρές δωρεές την ιστορική βιβλιοθήκη για την εξυπηρέτηση των ερευνητών-επισκεπτών. Η συλλογή της Βιβλιοθήκης περιλαμβάνει περίπου 2000 βιβλία ιστορικού, λαογραφικού, αρχειονομικού και παιδαγωγικού περιεχομένου καθώς και βιβλία ποικίλης θεματολογίας. Η τοπική βιβλιογραφία αποτελεί ιδιαίτερη ενότητα.

Η βιβλιοθήκη δεν είναι δανειστική. Το κοινό έχει πρόσβαση κατά τις ώρες λειτουργίας του Αναγνωστηρίου.

Στοιχεία επικοινωνίας:
Γ.Α.Κ.-Αρχεία Ν. Φθιώτιδας
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2231027087
E-mail: mail@gak.fth.sch.gr
Ιστοσελίδα: http://gak.fth.sch.gr